Ròse-Alps e la Val d’Aosta an signat la carta de la lenga arpitana
Dimècres, 10 de junh de 2015, 03h00 Politica,Lenga,Internacional
La region de Ròse-Alps e la Val d’Aosta an signat la carta de la lenga arpitana
Se tracta d’una cooperacion interestatala per far conéisser e viure l’arpitan (o francoprovençal) dins totes los domenis de la vida vidanta
Senhalizacion bilingüa en Savòia
© Arpitan & Arpitania
Los suportaires de l’FC Évian s'exprimisson en arpitan
© Arpitan & Arpitania
Airal lingüistic de l'arpitan
Arpitània
© Aliance Culturèla Arpitanna
Documents
- Comunicat de premsa de la region Ròse-Alps (PDF, 91,1 KB)
Etiquetas
arpitan, arpitània, farcoz, queyranne, ròse-alps, val daosta
Lo president de la region de Ròse-Alps (dins l’estat francés), Jean-Jack Queyranne, e lo conselhièr regional delegat de la Val d’Aosta (dins l’estat italian), Joël Farcoz, an signat una carta de cooperacion interregionala e interestatala per desvolopar la lenga arpitana, segon çò que rapòrta Mediapart.
Aquela carta a per tòca de definir una politica lingüistica partenariala per salvagardar, far conéisser e far viure l’arpitan dins l’ensenhament, la formacion, la transmission familiala e sociala, la visibilitat publica, los mèdias, las indústrias cuturalas, d’espleches lingüistics e mai lo patrimòni cultural, material e immaterial...
“Es una avançada dins la defensa del francoprovençal, lenga romanica que fa la nòstra identitat comuna, amb las regions vesinas italianas e soïssas”, çò solinhèt Queyranne. E dins aquel sens, qualques departaments, comunas e cantons de l’estat francés e de l’estat soís se son interessats per la signatura de la carta e per amodar d’accions.
L’arpitan, tanben nomenat francoprovençal, es una lenga que se parla dins los estats francés, soís e italian, ont gaudís d’una cèrta reconeissença. Se parla en Arpitània, un país que sembla un triangle e que compren Lion, Roana, Sant Estève, Pontarliér, Grenòble, Chamberí, Aosta, Genèva, Lausana e Nôchâthél (Neuchâtel). La lenga seriá parlada solament per 60 000 personas, dont la majoritat de vièlhs. Pasmens son usatge es encara fòrça important a la Val d’Aosta e dins lo vilatge soís d’Evolêna (Évolène). Dempuèi los ans 1970 existís un movement de recuperacion lingüistica.
La lenga recebèt la denominacion de francoprovençal en 1873 de las mans del filològ friolan Graziadio Isaia Ascoli, que considerèt que s’agissiá d’un parlar de transicion entre lo francés e l’occitan. Lo nom arpitan, format a partir del nom dels Alps en arpitan, es gessit al sen dels militants de la Val d’Aosta, en particular de Jozé Harrieta, a partir dels ans 1970.